Sue Klebold - Het besef van een moeder *****

Op 20 april 1999 doodden Eric Harris en Dylan Klebold 12 leerlingen en een docent op Columbine High School in de VS en verwondden ze 24 anderen, voor ze zelfmoord pleegden. Sinds die dag heeft Sue Klebold, Dylans moeder, met het onbeschrijflijke verdriet en de schaamte geleefd. Hoe kon haar kind verantwoordelijk zijn voor deze gruweldaden? Hoe kon zij niet door hebben gehad dat er iets mis was? Waren er tekenen die ze heeft gemist? 

Aangrijpend, indrukwekkend, onthutsend, eerlijk, verbijsterend, emotioneel...het verhaal van een moeder.

Het is inmiddels 17 jaar geleden dat de hele wereld opschrok van deze afgrijselijke schietpartij op Columbine High School in Amerika.
Afgrijselijk door de vele doden en gewonden...
Afgrijselijk door de jonge leeftijd van de twee daders....
Afgrijselijk door de buitensporige, kwaadaardige vorm van geweld dat door de jongens werd gebruikt.....
Afgrijselijk ook door de wetenschap dat het ondenkbare blijkbaar toch 'gewoon' mogelijk was....
Afgrijselijk....ook nu nog, nu we weten dat er vele soortgelijke geweldsdelicten volgden...

Ten tijde van dit vreselijke drama was ik dertig en moeder van een vrolijk rondspringend jongetje. Mijn gedachten gingen ogenblikkelijk naar de ouders van deze jonge schutters. Vreemde gedachte misschien, met zoveel slachtoffers. Maar ik vroeg me meteen af hoe je -zeker als moeder- verder gaat na zo'n tragedie, in de wetenschap dat het jouw kind was die daar de aanstichter van was. Want ooit waren deze jonge daders ook vrolijk rondspringende jongetjes...

Sue Klebold, moeder van schutter Dylan Klebold, besloot haar verhaal op te schrijven. In eerste instantie zodat ze haar verstand -en zichzelf- niet zou verliezen, maar uiteindelijk besloot ze om haar verhaal met anderen te delen. Want hoe ga je hier mee om? Hoe voorkom je dat je totaal instort? Hoe ga je verder in de wetenschap dat het jouw kind was?

Klebold vertelt in 'Het besef van een moeder' op open en eerlijke wijze hoe het haar en haar gezin na de vreselijke schietpartij verging. Ze vertelt over haar enorme schuldgevoel, de allesoverheersende afschuw en over haar zoektocht naar antwoord op vele, kwellende vragen: waarom heb ik het niet zien aankomen? Wat heb ik gemist? Wat deed ik fout?
Daarnaast werd zij overspoeld door kwaadaardige reacties van mensen uit hun naaste omgeving, uit heel Amerika, mensen over de hele wereld zelfs. Hoe zeer Klebold dat ook begreep -het tot op zekere hoogte zelfs met hen eens was- toch sloeg het de grond onder haar voeten vandaan.

Sue werd een paria. Ze werd veroordeeld om wat Dylan had aangericht. En zij begreep de aantijgingen. Mensen hadden het nodig om haar te vervloeken en te roepen dat zij het had moeten zien aankomen, dat zij een slechte moeder was. Want als zij wel een goede moeder was geweest, dan had men de mogelijkheid onder ogen moeten zien dat dit henzelf ook had kunnen overkomen. Dat het iedereen had kunnen overkomen! En deze angstaanjagende wetenschap stopt men het liefst heel diep weg...
De onthutsende eenzaamheid en afzondering klinkt door in de woorden van deze moeder. Dat zij daarnaast in staat was begrip te tonen voor de nabestaanden van de slachtoffers, en voor de mensen die haar verguisden, raakt mij diep. Het leed van de nabestaanden, en de angst en pijn die de slachtoffers gevoeld moeten hebben, stelde zij boven haar eigen welzijn. Het werd haar drijfveer.

Tijdens haar wanhopige zoektocht naar antwoorden ontdekt zij vele gebeurtenissen in het leven van haar zoon, heftige gebeurtenissen waar zij niets van wist. Gaandeweg moet zij haar beeld van haar zoon bijstellen, accepteren dat het kennelijk niet zo goed ging met Dylan als zij zelf had gedacht. Na het politie-onderzoek kreeg zij de aantekeningen van Dylan terug, aantekeningen waaruit duidelijk bleek hoezeer hij met zichzelf in de knoop zat, en hoe kwaad en depressief hij was. Het verscheurde Sue dat zij dit niet geweten had. Ze gaf ogenblikkelijk zichzelf de schuld; ze had beter haar best moeten doen vond zij. Ze was er niet voor haar kind geweest toen hij haar het hardst nodig had. De venijnige veroordeling door de buitenwereld versterkte dit schuldgevoel alleen maar.

Met tranen in mijn ogen heb ik 'Het besef van een moeder' gelezen. Op sommige momenten heb ik het boek zelfs even weg moeten leggen omdat bepaalde passages me teveel raakten. Het immense verdriet, de schrijnende wanhoop en het onmetelijke schuldgevoel spatten van de pagina's af. Haar dagboek-aantekeningen raken je diep en blijven in je hoofd rondspoken. Ik heb immens veel bewondering voor deze moeder die ontdekte dat de nachtmerrie waarin zij zich bevond,niet alleen bestond in haar dromen maar dat het de keiharde realiteit was geworden. Ik heb groot respect voor de gedrevenheid waarmee zij dit alles het hoofd bood. Eerst totaal lamgeslagen, daarna vooral ook gefocust op het vinden van antwoorden. Antwoorden voor haarzelf, maar ook zeker antwoorden voor de nabestaanden van de slachtoffers. Slachtoffers die uit het leven werden weggerukt door haar zoon. Haar eigen zoon, die zij liefhad -en nog steeds- en die zij verloor. Waarbij zij zich vertwijfeld afvroeg of zij eigenlijk wel het recht had om om zijn dood te rouwen...